عنوان پایان نامه :
تکه ای از متن پایان نامه فقط برای نمونه :
درحال حاضر بیمارستانها بیشترین مقدار پسماندهای خطرناک را تولید میکنند. میزان تولید پسماندها، وابسته به عوامل زیادی همانند درآمد سرانه و استانداردهای بهداشتی کشورهاست بر پایه همین امر، در کشورهای با درآمد متوسط و کم، تولید پسماند کمتر از کشورهایی است که درآمد سرانه آنها بالاتر است. در مراکز درمانی که طرح مدیریت تفکیک اجزاء پسماند در آنها اجرا میشود، میزان پسماندهای خطرناک تولیدی، نسبت به مراکز درمانی که فاقد مدیریت تفکیک پسماندها هستند، بسیار کمتر است. شوربختانه به دلیل نهادینه نشدن فرهنگ تفکیک اجزاء پسماند در مبداء تولید و عدم درک این مسئولیت توسط مدیران مراکز درمانی، میزان تولید پسماندهای بیمارستانی در کشورمان، رقم بسیار بالایی بوده به طوری که در سالهای اخیر با توجه به رشد فزاینده آن، شهرهای بزرگ کشور را دچار بحران نموده است(شجاعی، ۱۳۸۳).
بر پایه طرح سازمان جهانی بهداشت پسماندهای عفونی، پاتولوژیکی و اجسام تیزوبرنده با روش های مختلف زباله سوزی از بین میروند و ضدعفونی شیمیایی پسماندها، روش میکروویو ، دفن کردن و تخلیه در فاضلابها برای پسماندهای سرطانزا، شیمیایی و رادیواکتیو انجام نمیشود. در این میان به جز روش دفن کردن و تخلیه در فاضلاب، تمامی روشهای یاد شده برای از بین بردن اجسام تیزوبرنده استفاده میشود. معضل اساسی در زمینه پسماند های بیمارستانی مدیریت آن در مبداء، نحوه جمع آوری و حمل و دفع نهایی آن می باشد. باتوجه به اینکه معضل اصلی در مورد پسماند های بیمارستانی عدم تفکیک اجزای آنها در مبداء تولید میباشد که با پافشاری و پیگیریهای وزارت بهداشت تعداد کمی از بیمارستانها، آن هم به صورت نامناسب و غیر بهداشتی عمل تفکیک را انجام میدهند. گرچه مجلس جمع آوری حمل و دفع پسماندهای بیمارستانی را به عهده خود تولیدکنندگان(بیمارستانها) گذاشته است، اما تا هنگامی که بیمارستانها ومراکز درمانی به تنهایی و رأساً با بستن قرارداد با شرکتهای خصوصی این کار را انجام ندهند، شهرداری خود را مؤظف میداند که نسبت به جمع آوری و دفع آن اقدام نماید. با این حال برخی از بیمارستانها طرح تفکیک اجزاء پسماند را به طور کامل وصحیح انجام نمیدهند و پسماندهای عفونی و عادی را با هم جمعآوری و بستهبندی مینمایند . این اقدام حجم کار و هزینه دفع پسماند را بسیار بالا میبرد، چون سازمانهای مدیریت پسماند از تفکیک پسماندهای عفونی از عادی اطمینان ندارند به ناچار همه پسماندهای بیمارستانی را عفونی تلقی مینمایند(WHO, ۲۰۰۱).
با توجه به این موضوع مدیریت نادرست پسماندها باعث آلودگی محیط زیست میشود، بوی ناخوشایند و رشد و تکثیر حشرات، جوندگان و کرم ها، منجر به انتقال بیماریهایی مانند حصبه، وبا و هپاتیت از طریق جراحات ناشی از نوک آلوده به خون انسان میباشد. مدیریت پسماندهای پزشکی از اهمیت خاصی برخوردار است که با چالشهایی همچون فقدان آموزش، آگاهی و حمایت منابع مالی برخوردار میباشد .(Baraka et al, 2006)
اگرچه میزان پسماند های بیمارستانی از حیث مقدار، قابل قیاس با پسماندهای خانگی نیستند، ولی به علت خطرات ناشی از آلودگی، حساسیت بیشتری را نسبت به سایر پسماندهای شهری طلب میکنند. پسماندهای بیمارستانی، یکی از معضلات زیست محیطی است که به علت دارا بودن عوامل خطرناک، سمی و بیماریزا سلامت افراد و جامعه را تهدید میکنند. مدیریت این مواد نقش مهمی در کنترل آلودگیهای محیط زیست و میزان بروز عفونتهای بیمارستانی ایفا میکند(نوری، ۱۳۶۹).
در حال حاضر براساس برآورد جهانی رفع آلودگی ۱ متر مربع خاک بین ۵۰-۵ هزار دلار هزینه میشود و این در حالی است که در ایران روزانه ۸۰ تن پسماند بیمارستانی بدون رعایت مسائل محیط زیستی دفن و حجم زیادی از خاک را آلوده می کند(زلفی نژاد،۱۳۸۷).
از سوی دیگر وجود ترکیبات آلاینده در هوای خروجی از دستگاه های زباله سوز همانند گازهای کلرید هیدروژن،اکسیدهای گوگرد و ازت، ترکیبات سمی و خطرناک کلروفلویوروکربن، فوران و دیاکسین در آلودگی هوا و به دنبال آن در نازک شدن لایه ازن سهم بسزایی دارد. خاکستر حاصل از سوختن پسماندهای جامد در داخل زباله سوزها، حاوی ترکیبات بسیار سمی[۱] خطرناک مثل ترکیبات آلی دارای سمی بوده که ورود این دسته از مواد خطرناک و سمی به داخل آبهای زیرزمینی، سبب آلودگی خاک و منابع آبی و اختلال در سیستمهای مختلف اکولوژیک و به دنبال آن خسارات جبران ناپذیری را بر اجزای محیط زیست و در نهایت به انسان وارد میکند(سلیمی امرود، ۱۳۸۴)
این در حالی است که اجرای صحیح ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﭘﺴﻤﺎﻧﺪﻫﺎ در شهر تهران با چالشهای عمدهای همچون ﻣﺸﺨﺺ ﻧﺒﻮﺩﻥ ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻧﻈﺎﺭﺕ ﺑﺮ ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﭘﺴﻤﺎﻧﺪﻫﺎﻯ ﺑﻬﺪﺍﺷﺘﻰ ﺩﺭﻣﺎﻧﻰ، ﻣﺘﻔﺮﻕ ﺑﻮﺩﻥ ﻣﺮﺍﻛﺰ ﺗﺼﻤﻴﻢﮔﻴﺮﻯ ﻭ ﻋﺪﻡ ﺍﺟﻤﺎﻉ ﺍﻳﻦ ﻣﺮﺍﻛﺰ ﺑﺮ ﻳﻚ ﺭﻭﺵ ﻭﺍﺣﺪ ﻭ ﻣﺸﺨﺺ، ﺗﻔﺎﺳﻴﺮ ﻣﺘﻔﺎﻭﺕ ﻭ ﺳﻠﻴﻘﻪﺍﻯ ﺍﺯ ﻗﺎﻧﻮﻥ ﻭ ﺁﻳﻴﻦ ﻧﺎﻣﻪ ﺍﺟﺮﺍﻳﻰ ﺁﻥ، ﻋﺪﻡ ﺍﺟﺮﺍﻯ ﺩﺳﺘﻮﺭﺍﻟﻌﻤﻞ ﻫﺎﻯ ﺍﺑﻼﻍ ﺷﺪﻩ ﺍﺯ ﺳﻮﻯ ﻫﻴﺎﺕ ﻭﺯﻳﺮﺍﻥ ﻭ ﻭﺯﺍﺭﺕ ﺑﻬﺪﺍﺷﺖ ﺩﺭﻣﺎﻥ ﻭ ﺁﻣﻮﺯﺵ ﭘﺰﺷکی، عدم آگاهی پرسنل و مدیران بیمارستان درمورد معضلات پسماندهای بیمارستانی و عدم وجود سرمایه کافی جهت تهیه بی خطرسازها میباشند لذا ﺍﻧﺘﺨﺎﺏ ﻭ ﺑﻪ ﻛﺎﺭﮔﻴﺮﻯ ﮔﺰﻳﻨﻪ ﻧﻬﺎﻳﻰ ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﭘﺴﻤﺎﻧﺪﻫﺎﻯ ﺑﻴﻤﺎﺭﺳﺘﺎﻧﻰ بسیار با اهمیت است(ﻓﻴﺎﺽ، ۱۳۸۹).
ساماندهی وضعیت فعلی پسماندهای پزشکی تولیدی در ایران مستلزم مطالعات گسترده و هدفمند در خصوص کنترل پسماند از مرحله تولید تا دفع می باشد که لازمه این امر تعریف جایگاه خاص، ترویج فرهنگ تفکیک از مبدأ و به اجرا درآمدن برنامههای کوتاه مدت، میان مدت و دراز مدت میباشد(رضایی،۱۳۸۷). بدیهی است با اتکاء به دانش کافی از وضعیت موجود و آمار دقیق، می توان گامهای موثری برداشت و از وارد آمدن خسارات جبرانناپذیر به منابع مالی کشور جلوگیری به عمل آور لذا این مطالعه با هدف کلی مطالعه موردی وضعیت مدیریت در بیمارستان شهدای تجریش تهران طراحی شده است.